Türkiye’nin 2053 Net Sıfır Emisyon hedefi doğrultusunda ilk İklim Kanunu teklifi şubat ayında meclise geldi ve 04 Mart 2025 tarihinde TBMM Çevre Komisyonu tarafından kabul edildi.
Kanun, 2053 Net Sıfır Emisyon hedefi doğrultusunda ekonomiden sanayiye, ulaşımdan şehir planlamasına kadar birçok alanda köklü değişiklikler öngörüyor. İklim Değişikliği Başkanlığı’nın koordinasyonunda yürütülecek olan bu düzenlemeler, karbon emisyonlarının azaltılması, sürdürülebilir kalkınmanın desteklenmesi ve yeşil finansmanın teşvik edilmesi gibi önemli adımlar içeriyor.
Türkiye’nin iklim politikalarını yasal çerçeveye oturtmayı amaçlayan İklim Kanunu ile getirilen en önemli değişiklikler kuşkusuz Türkiye Yeşil Taksonomisi ve Emisyon Ticaret Sistemi’nin oluşturulmasıdır.
Yeşil Taksonomi
Kanun kapsamında, hangi ekonomik faaliyetlerin çevresel açıdan sürdürülebilir olduğunu belirleyen Türkiye Yeşil Taksonomisi oluşturulacak. Avrupa Birliği'nin (AB) Yeşil Mutabakatı ile uyumlu hale getirilecek olan bu sistem ile şirketlerin ve finansal kuruluşların sürdürülebilir yatırımlara yönelmesinin teşvik edilmesi amaçlanmaktadır.
Yeşil Taksonomi ile bir faaliyet sürdürülebilir kabul edilmeden önce karbon emisyonu, enerji verimliliği ve doğal kaynak kullanımı açısından analiz edilecek, sürdürülebilir projelere verilen teşvikler artırılacak ve karbon yoğun sektörler, düşük emisyonlu alternatiflere yönlendirilecek.
Emisyon Ticaret Sistemi ve Karbon Fiyatlandırma
Kanun, karbon emisyonlarını azaltma amacına yönelik olarak Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)’nin kurulmasını öngörüyor. Bu sistemin temel amacı, karbon salınımına bir maliyet getirerek şirketleri daha çevreci çözümler üretmeye teşvik etmektedir. Aynı zamanda, Türkiye Gümrük Bölgesinde ithal edilen malların gömülü sera gazı emisyonlarını ele almak için Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması kurulabilecek.
ETS ile birlikte, karbon salınımına ekonomik bir bedel getirilerek yeşil yatırımların daha kârlı hale getirilmesi ve sanayi, enerji ve ulaşımda karbon salınımının azaltılarak net sıfır emisyon hedefine ulaşmada sürat kazanılması hedeflenmektedir.
İklim Kanunu ile kapsamında ayrıca, net sıfır emisyon hedefi ile ulusal ve yerel eylem planları oluşturulacak, iklim değişikliği il komisyonları kurulacak, sera gazı emisyonlarının azaltımı ve iklim değişikliğine uyum amacıyla il bazlı planlamalar yapılacak, temiz teknolojinin kullanımı yaygınlaştırılacak, konuya ilişkin toplumsal farkındalığın artırılması yönünde çalışmalar yapılacaktır. Bu kapsamda, tüm eğitim düzeylerinde müfredat ve öğretim programları, iklim değişikliği ve yeşil dönüşüm kapsamında güncellenecek ve yeşil iş gücünün yetiştirilmesi için gerekli çalışmalar yapılacak. Aynı zamanda, iklim değişikliğinin neden olduğu; kuraklık, susuzluk ve gıda güvenliği gibi afetlere hazırlık ve afet yönetimi için ulusal düzeyde stratejiler geliştirilecek.
Türkiye'nin ilk İklim Kanunu, ekonomik ve çevresel sürdürülebilirliği bir araya getiren kapsamlı bir yol haritası sunuyor. Yeşil Taksonomi, Emisyon Ticaret Sistemi, düşük karbonlu şehirler ve sanayi dönüşümü gibi yeniliklerle Türkiye, küresel iklim politikalarına daha entegre hale gelecek.