Kılavuz’a Uygun Olmayan Instagram Paylaşımları

Günümüzde reklam faaliyetlerinin “Instagram”, “TikTok”, “Facebook” ve “Youtube” gibi yüksek sayıda kullanıcılara erişim sağlayan sosyal medya platformları aracılığıyla yürütülmesi kaçınılmaz hale gelmiştir. Bu reklam faaliyetleri, markaların resmi hesapları üzerinden yapılabildiği gibi sosyal medya etkileyicileri ile işbirliği yapılarak da yürütülebilmektedir. Bunun sonucu olarak, Reklam Kurulu (“Kurul”) tarafından sosyal medya etkileyicileri tarafından yapılan ticari reklam ve haksız ticari uygulamalara yönelik olarak hazırlanan “Sosyal Medya Etkileyicileri Tarafından Yapılan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Hakkında Kılavuz” (“Kılavuz”) uyarınca,  sosyal medya etkileyicilerine yönelik cezalar uygulandığı gözlemlenmektedir. 

Yazı serimizin ilkinde, sosyal medya etkileyicileri aracılığıyla Kılavuz’a uygun olmayacak şekilde yapılan ve Kurul tarafından yaptırıma hükmedilen reklamlar hakkında örnek kararlara yer verilmiştir.

1- 2022/5738 Sayılı “Rachel Araz” Kararı

Sosyal medya etkileyicisine ait Instagram sayfasında yer alan paylaşımlarda, belirli markalara ait resmi hesapların etiketlendiği tespit edilmiştir. 

Kurul tarafından yapılan incelemeler sonucunda; paylaşımlarda, anılan markalara ait sosyal medya hesaplarının etiketlenerek, etiketleri tıklayan tüketicilerin mal veya hizmetlerin tanıtım ve pazarlaması yapılan kurumsal sosyal medya hesaplarına yönlendirildiği ancak paylaşımlarda herhangi bir reklam, "işbirliği" ibaresine yer verilmediği bu suretle anılan ürün ve markalara yönlendirme yapmak suretiyle markaların örtülü reklamının yapıldığı değerlendirilmiş olup; sosyal medya etkileyicisi hakkında 155.712. TL idari para ve anılan reklamları durdurma cezaları verilmesine karar verilmiştir.

2- 2022/4782 Sayılı “Sedef Kasabalı” Kararı

Sosyal medya etkileyicisine ait Instagram sayfasında yer verilen paylaşımlarda, bir ürünün reklamını yapacak şekilde ifadelere yer vererek, markaya ait resmi hesapların etiketlendiği tespit edilmiştir. 

Kurul tarafından yapılan incelemeler sonucunda; söz konusu paylaşımda ilgili ürünün reklamı yapılırken ürünün resmi hesabının etiketinin aksine "işbirliği" ibaresine küçük puntoyla yer verildiği, dolayısıyla söz konusu

ibarenin kolaylıkla okunabilir büyüklükte olmadığı ve paylaşımın yer aldığı mecranın ara yüz ve teknik özellikleri de dikkate alındığında tüketiciler tarafından ilk bakışta fark edilebilecek biçimde sunulmadığı değerlendirilmiş olup, sosyal medya etkileyicisi hakkında anılan reklamları durdurma cezası verilmesine karar verilmiştir.

3- 2022/4273 Sayılı “Aslıhan Doğan Turan” Kararı

Sosyal medya etkileyicisine ait Instagram hesabından yayınlanan paylaşımlarda, belirli marka ve kişilerin hesaplarına ait etiketlere yer verildiği tespit edilmiştir. 

Kurul tarafından yapılan incelemeler sonucunda; 

•    Yapılan paylaşımlarda anılan marka ve kişilerin sosyal medya hesaplarının etiketlendiği, böylece söz konusu etiketleri tıklayan tüketicilerin mal veya hizmetlerin tanıtım ve pazarlaması yapılan kurumsal sosyal medya hesaplarına yönlendirildiği, ancak paylaşımlarda herhangi bir reklam ibaresine yer verilmediği bu suretle anılan ürün ve markalara yönlendirme yapmak suretiyle markaların örtülü reklamının yapıldığı,

•    "Hikaye" kısmında yapılan paylaşımlarda ise #reklam #işbirliği ibarelerine küçük puntoyla ve beyaz renkte yazıyla yer verildiği, böylece söz konusu etiketlerin tüketicilerin ilk bakışta fark edilecek şekilde, kolaylıkla okunabilir ve görülebilir nitelikte sunulmadığı değerlendirilmiş olup,

Sosyal medya etkileyicisi hakkında anılan reklamları durdurma cezası verilmesine karar verilmiştir.

Yukarıda yer verilen Kurul kararlarından da anlaşılacağı üzere, sosyal medya platformları üzerinden yapılan reklam paylaşımları hakkında, örtülü reklam yasağına aykırılık teşkil eden, reklam ifadelerinin bulunmaması ya da bu ifadelerin tüketicilerin ilk bakışta fark edileceği şekilde, kolaylıkla okunabilir ve görülebilir nitelikte sunulmaması gibi durumlarda idari para cezası ve anılan reklamları durdurma cezalarına hükmedebilmektedir. Bu ceza ile karşı karşıya kalmamak adına Kılavuz ve diğer ilgili mevzuata uygun içerikler üretilmesine dikkat edilmesi gerekmektedir. 

Kararların detayına bu link üzerinden ulaşabilirsiniz.